Marten’s Challenge: Een hele wijk van de meter af? Wij onderzoeken of het kan!

GridFlex Heeten

Dat onderzoek doen we in de wijk De Veldegge in het Overijsselse Heeten. Daar zijn 48 woningen aangesloten op één transformatorhuisje. De huishoudens in deze wijk zijn zeer energiebewust. Het aantal woningen met zonnepanelen is hoog en de bewoners zijn via Buurkracht samen in een zonne-energiecollectief gestapt. Netbeheerder Enexis zag dit ook en vindt de wijk een ideale proeftuin om te onderzoeken wat erbij komt kijken om een hele wijk van het net af te krijgen. Gezien eerdere goede ervaringen met ICT Group en ons energyNXT platform, belden ze mij met de vraag of wij als partner mee wilden doen in het project GridFlex Heeten. Onze rol is de integratie van verschillende technologieën en de levering van ons energyNXT-platform.

Kans om te leren

Ik zie dit als een geweldige kans om te leren wat erbij komt kijken als je een hele woonwijk zelfvoorzienend wilt maken qua energie. Een kans ook om te leren van nieuwe technologieën op dit gebied, zoals de zeezoutbatterijen van Dr. Ten. Toen wij begin 2017 aan dit project begonnen, wisten we nog relatief weinig. Hoe werkt een zeezoutbatterij en waarin wijkt dat af van lithium- of loodbatterijen? Waar moeten we rekening mee houden als we een zeezoutbatterij aansluiten op de zonnepanelen? Wat betekent dit voor de netaansluiting? Hoe organiseren we het dat buren energie aan elkaar kunnen leveren? Waar plaatsen we de batterijen? Inmiddels hebben we op al deze vragen een antwoord gevonden. We weten ook wat er komt kijken bij de integratie van deze nieuwe technologieën.

“Ik zie dit als een geweldige kans om te leren wat erbij komt kijken als je een hele woonwijk zelfvoorzienend wilt maken qua energie.”

Uitdagende businesscase

Er ligt naast de technologie nog een andere uitdaging: de businesscase. Hierin speelde energiecoöperatie Endona een cruciale rol. Zij schreven het consortium in voor de Regeling Experimenten Energiewet, waardoor het juridisch mogelijk werd om in een afgebakend gebied zelf energie op te wekken, distribueren en verhandelen.

Toch is het financiële voordeel van een thuisbatterij voor de bewoners nog laag zolang de salderingsregelen nog van toepassing is (tot 2023). Dat wordt voor huishoudens met veel zonnepanelen anders als ze straks niet meer mogen salderen. Doel is dan ook om het concept van energieopslag in zeezoutbatterijen door te ontwikkelen tot kant-en-klaar product.

Samen naar een duurzame wereld

Het voortraject is inmiddels bijna afgerond. Alle huishoudens zijn al voorzien van de energyNXT Gateway, een slim kastje dat meet hoeveel energie een huishouden op een bepaald moment opwekt  en hoeveel het gebruikt en dat communiceert met de batterijen. Op die manier wordt alle energie op de meest efficiënte manier over de wijk verdeeld. De huishoudens hebben ook allemaal al toegang tot de energyNXT portal. Daarop zien ze hun individuele opwek en gebruik, en vanaf december 2018 ook de collectieve gegevens. Het gaat in GridFlex Heeten immers om de kracht van het collectief. Sommige bewoners hebben zoveel zonnepanelen dat ze bijna zelfvoorzienend zijn. Anderen hebben slechts een paar panelen. En weer anderen wekken zelf geen energie op. Toch gaan ze samen voor een duurzame wereld.

Veel geleerd

GridFlex Heeten heeft als een van de doelstellingen om te leren hoe ver de belasting van het energienet omlaag kan als wijken grotendeels zelfvoorzienend worden. Ik ben ontzettend benieuwd naar de data die we straks krijgen. Studies hebben aangetoond dat je tot 30 procent kosten kunt besparen. Ik ben echt heel nieuwsgierig of we dat in de praktijk ook terug gaan zien